Immunoloog en chemicus Prof. Dr. Annemieke Geluk is hoogleraar immunodiagnostiek van mycobacteriële infectieziekten, in het bijzonder lepra, bij de afdeling Infectieziekten van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Na haar doctoraal scheikunde aan de Universiteit van Leiden en de Universiteit van Virginia in Charlottesville, USA (1989), werkte zij bij Cytel Corporation in San Diego, USA (1993). In 1995 behaalde zij haar doctoraat aan de Universiteit van Leiden (titel proefschrift: HLA-DR3 / Peptide / T-cel interacties) en werkte daarna als visiting scientist aan de Mayo Clinic in Rochester, USA (1996, 1997).
In 1996 ontving zij een fellowship van de KNAW (Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen, 1996-2001). Gedurende deze periode richtte zij zich op de immunologie van de infectieziekten lepra en tuberculose. Hierbij focuste zij zich met name op:
– de identificatie van peptiden (kleine stukken eiwit) die door de T-cellen van het immuunsysteem herkend worden na infectie met de lepra en tuberculose bacterien, en bepalend zijn of en hoe er beschermende immuniteit wordt ontwikkeld.
– de identificatie van biomarkers (moleculen die specifiek zijn voor een bepaalde ziekte of gezondheidsstatus) ten behoeve van de ontwikkeling van nieuwe immunodiagnostische testen voor lepra en tuberculose.
De onderzoeksgroep van Geluk vertegenwoordigt de research binnen het Lepra Expertise Centrum Nederland en IDEAL (Initiative for Diagnostic and Epidemiological Assays for Leprosy), een internationaal consortium bestaande uit 31 research instituten met jarenlange ervaring in lepraonderzoek.
Het onderzoek van Geluk richt zich voornamelijk op immunodiagnostiek van lepra, hetgeen zowel basaal-, translationeel- als toegepast (veld)onderzoek betreft. Het doel hiervan is het ontwikkelen van gebruiksvriendelijke testen voor diagnose van lepra of detectie van infectie met de leprabacterie. Deze testen worden dusdanig ontwikkeld dat ze makkelijk uitvoerbaar zijn in het veld (zonder laboratorium). Hiervoor wordt gebruik gemaakt van 1 druppel vingerprik bloed waarin diverse biomarkers kwantitatief worden gedetecteerd. Deze vingerprik test wordt o.a. gebruikt in field trials voor detectie van infectie met de leprabacterie op de Comoren en in Bangladesh. Op basis van de hoeveelheden van deze biomarkers kan de mate van infectie worden bepaald.
Parallel aan die voor lepra loopt de ontwikkeling van immunodiagnostische testen voor detectie van longtuberculose. Voor beide ziekten ontwerpt en coördineert Geluk verschillende grootschalige, multi-center studies in o.a. Bangladesh, Brazilië, Ethiopië, Nepal en Zuid-Afrika.
Daarnaast heeft zij op de afdeling Infectieziekten van het LUMC een referentie centrum opgericht voor de serologische immunodiagnostiek van leprapatiënten in Nederland, België en de Nederlandse Antillen.
Grants
Subsidies werden ontvangen van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW), de Europese Unie (EU), EDCTP (European and Developing Countries Clinical Trials Partnership), Nederlands Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), Nederlandse Lepra Stichting, The Leprosy Mission, Leprosy Research Initiative, Turing Foundation, Q.M. Gastmann-Wichers Stichting, de ‘Order of Malta-Grants-for-Leprosy-Research’ (MALTALEP), Leids Universiteits Fonds (LUF), the Heiser Program for Research in Leprosy in The New York Community Trust, the Novartis Foundation for Sustainable Development, Research to Stop neglected tropical disease transmission (R2STOP) en the National Institutes of Health (NIH).